Charles Kindelberger kitabi “Cinnet, Panik ve Cokus” te mali krizlerin izledigi uc asamayi basliginda bu sekilde siraliyor. Ilk asamada insanlar ekonomide her seyin iyi gittigini dusunuyor ve ne bulursa aliyor, yatirim yapiyor, tam bir cinnet var. Ikinci asamada ise acaba ekonomi o kadar da iyi gitmiyor mu diyor ve yatirimlarini sorguluyor, panige kapiliyor. Paul Krugman’in da dedigi gibi “krizden daha kotu bir sey varsa o da kriz soylentisidir”, herkesin dilinde kriz kapida soylemleri. Ve son asama gelir ardindan Cokus. Insanlar beklentilerini kriz olacagi varsayimina dayandirir, yatirimlarini kurtarmak icin paralarini cekerler, sonuc malum, zayif ekonomiler bunu kaldiramaz ve kriz patlak verir.
Amerika’da patlak veren sub-mortgage(durumu ortalamanin altinda olanlara acilan emlak kredisi) butun dunyayi vurmustu ve de vurmaya da devam ediyor, dev sirketler ustuste zarar acikliyorlar bunlardan bazilari sunlar; Citigroup: 18 milyar dolar, UBS: 13.5 milyar dolar, Morgan Stanley : 9.4 milyar dolar, Merrill Lynch: 8 milyar dolar, HSBC: 3.4 milyar dolar, Bear Stearns: 3.2 milyar dolar, Deutsche Bank: 3.2 milyar dolar, Bank of America: 3 milyar dolar, Barclays: 2.6 milyar dolar, Royal Bank of Scotland: 2.6 milyar dolar, Freddie Mac: 2 milyar dolar, JP Morgan Chase: 1.3 milyar dolar, Credit Suisse: 1 milyar dolar, Wachovia: $1.1 milyar dolar, IKB: 2.6 milyar dolar ve Paribas: 197 milyon dolar. Yukarida bahsettigim sub-mortgage ile ev sahibi olma fikri Amerikalilarin yasadigi cinnetti, simdi ise global piyasalar panik icerisinde acaba borsalar asiri mi degerlendi denmeye baslandi ve ustuste dunya borsalarindan dusus haberleri geliyor. Korkum bu gidisin sonunun cokus olmasi ve bundan en cok etkilenen ulkelerin basinda Turkiye’nin gelmesidir, giderek buyuyen cari acik artik finanse edilemez boyutlara geliyor, insallah doviz tevdihat hesap sahipleriyle borc sahipleri ayni kisilerdir...yoksa…
Amerika’da patlak veren sub-mortgage(durumu ortalamanin altinda olanlara acilan emlak kredisi) butun dunyayi vurmustu ve de vurmaya da devam ediyor, dev sirketler ustuste zarar acikliyorlar bunlardan bazilari sunlar; Citigroup: 18 milyar dolar, UBS: 13.5 milyar dolar, Morgan Stanley : 9.4 milyar dolar, Merrill Lynch: 8 milyar dolar, HSBC: 3.4 milyar dolar, Bear Stearns: 3.2 milyar dolar, Deutsche Bank: 3.2 milyar dolar, Bank of America: 3 milyar dolar, Barclays: 2.6 milyar dolar, Royal Bank of Scotland: 2.6 milyar dolar, Freddie Mac: 2 milyar dolar, JP Morgan Chase: 1.3 milyar dolar, Credit Suisse: 1 milyar dolar, Wachovia: $1.1 milyar dolar, IKB: 2.6 milyar dolar ve Paribas: 197 milyon dolar. Yukarida bahsettigim sub-mortgage ile ev sahibi olma fikri Amerikalilarin yasadigi cinnetti, simdi ise global piyasalar panik icerisinde acaba borsalar asiri mi degerlendi denmeye baslandi ve ustuste dunya borsalarindan dusus haberleri geliyor. Korkum bu gidisin sonunun cokus olmasi ve bundan en cok etkilenen ulkelerin basinda Turkiye’nin gelmesidir, giderek buyuyen cari acik artik finanse edilemez boyutlara geliyor, insallah doviz tevdihat hesap sahipleriyle borc sahipleri ayni kisilerdir...yoksa…
3 yorum:
gobal krizin amerikan piyasalarıdan dünyaya yansıması muhtemel bu aralar hele hele bizim gibi kırılganlık haddi yüksek olmayan ekonomilerde bunun etkisi fazlasıyla görülebilir,yapmak gereken çığırtkanlıktan çok soğuk kanlı düşünüp en az zararla kurtulabilmenin yolunu bulmak ve popülist iktisadi politikalardan uzak durmaktır....
her ne kadar beklentiler ekonomiyi sekillendirse de bir noktadan sonra buyuk aktorlerin atacagi adimlar belirleyici olacaktir,su asamada da bizim acimizdan olumlu adimlar beklemek oldukca zor.
bugun de piyasalar ustuste dusuler yasamaya devam etti,Londra %2.9,Paris 4.4,Frankfurt 4.8 deger kaybederken su dakikaya kadar IMKB de yaklasik %7 deger kaybetti,Amerikanin durgunluga girmesi neredeyse kesinlestigi icin global piyasalar olumsuz etkilenmeye devam edecektir.
Yorum Gönder